สงครามกับผู้ได้ประโยชน์

       

เร็วๆนี้ ผมอ่านข่าวในหน้าหนังสือพิมพ์เศรษฐกิจของที่ญี่ปุ่น พบว่ามีการพูดถึงการแข่งขันกันระหว่างยักษ์ใหญ่ในวงการค้าปลีกญี่ปุ่นสองเจ้าคือ “Seven-Eleven” และ “Aeon” เนื้อหาข่าวพูดถึงการแข่งขันทางด้านราคาและคุณภาพสินค้า พูดสั้นๆคือ “ต้องถูกและดี” ทั้งสองบริษัทต่างเพิ่มสัดส่วนสินค้าแบรนด์ของตัวเอง (Private Brand หรือ PB) โดยมีการเจรจากับผู้ผลิตดังๆหลายราย ล่าสุดที่ออกมาสู่ตลาดคือ เบียร์ราคาถูก (ตอนแรกผมก็ไม่เชื่อว่าแบรนด์เบียร์ดังๆในที่สุดก็ยอมทำ OEM) อย่างที่ทุกท่านทราบอยู่แล้วว่าที่ประเทศญี่ปุ่นมีผู้ผลิตสินค้าต่างๆมากมายเริ่มตั้งแต่ของกิน และสินค้าที่ใช้ในครัวเรือน ในฐานะที่เป็นร้านค้าปลีกรายใหญ่มีสาขาทั่วประเทศ ย่อมที่จะมีอำนาจต่อรองอย่างมากกับผู้ผลิต สุดท้าย ผู้ที่จะได้ประโยชน์มากที่สุดก็คือ ผู้บริโภค นั่นเอง

สำหรับประเทศไทย ช่วงหลังๆผมสังเกตุเห็นการแข่งขันต่างๆมากมาย ยกตัวอย่างเช่น การขยายสาขากลุ่มค้าปลีกเพื่อแย่งชิงพื้นที่ สงครามน้ำดำ สงครามชาเขียว สายการบินราคาถูก ค่ายโทรศัพท์มือถือ สัญญาณอินเตอร์เน็ต อสังหาริมทรัพย์คอนโดมิเนียม

ท่ามกลางสงครามและการแข่งขัน นอกจากผู้บริโภคแล้ว มักจะมีบริษัทที่ได้ประโยชน์จากสงครามดังกล่าว ดังนั้น แทนที่เราจะลงทุนในบริษัทที่ต้องมาแข่งขันกันด้านการตลาดหรือแข่งกันลดราคาเพื่อแย่ง Market Share เราอาจพิจารณา “ลงทุนในบริษัทที่ได้ประโยชน์จากการแข่งขันนั้น” ยิ่งการแข่งขันนั้นมีแนวโน้มว่าจะรุนแรงและยาวนานมากเท่าไหร่ บริษัทที่ได้ประโยชน์จากสงครามที่ว่าก็ยิ่งน่าสนใจมากขึ้นเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่น

• การแข่งขันขยายสาขาเพื่อชิงพื้นที่ของกลุ่มค้าปลีก บริษัทที่ขายอุปกรณ์ที่ใช้เก็บเงินหรือเช็คสต๊อกก็อาจได้ประโยชน์
• สงครามน้ำดำหรือสงครามชาเขียว ผู้ผลิตฝาขวดหรือแม้แต่ผู้เก็บค่าโฆษณาและจัดอีเวนท์ต่างๆอาจได้ประโยชน์
• การแข่งขันราคาและจำนวนสายการบินราคาถูก ทำให้สนามบินหรือแม้แต่บริการเติมน้ำมันเครื่องบินอาจได้ประโยชน์
• การขยายตัวของอสังหาริมทรัพย์ไปตามหัวเมืองใหญ่ๆ ทำให้ผู้จำหน่ายวัสดุอุปกรณ์ก่อสร้างอาจได้ประโยชน์

เหล่านี้เป็นต้น แม้ว่ายังมีอีกหลายๆปัจจัยที่เราต้องพิจารณาก่อนเลือกลงทุน แต่อย่างน้อยจากข้อมูลดังกล่าว เราจะได้กลุ่มบริษัทเพื่อนำไปศึกษาต่อในรายละเอียดทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพต่อไป